6736 sayılı Kanunda İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi
|6736 sayılı Kanunda İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi
6736 Sayılı Kanun’un 6 ıncı maddesi ile işletme kayıtlarının düzeltilmesi hususu düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeyle ile birlikte kanun kapsamında başvuranlara, belirli oranda bir vergi ödemeleri halinde herhangi bir vergi ve ceza uygulanmayacağına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Buna göre;
- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar,
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar ve
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar
bu kapsamda fiili duruma uygun hale getirilebilecektir.
İşletme kayıtlarının düzeltilerek gerçek duruma uygun hale getirilmesinden faydalanmak isteyen mükelleflerin en geç 30 Kasım 2016 tarihine kadar bağlı oldukları vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir.
1- İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşlara İlişkin Kayıtların Düzeltilmesi
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kayıt edebileceklerdir.
Bu kıymetler, mükelleflerin kendilerince veya ilgili meslek kuruluşlarınca belirlenecek rayiç bedel üzerinden kayıtlara intikal ettirilecektir.
Bu kıymetler için;
- Teslimleri KDV genel oranına tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden %10,
- Teslimleri indirimli KDV oranına tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden ise tabi oldukları oranın yarısı,
esas alınarak KDV hesaplanacaktır. Hesaplanan KDV ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenecektir.
Not: ÖTV’ nin konusuna giren malları bu madde kapsamında beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan ÖTV’ yi beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan ederek aynı süre içinde ödemeleri halinde, bu mallar bakımından 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 4 üncü maddesinin (3) numaralı fıkrası hükmü uygulanmayacaktır. Bu ÅŸekilde beyan edilerek ödenen ÖTV için vergi cezası kesilmeyecektir.
Türü | Kayda Alınacak Değer | Sorumlu Sıfatıyla Ödenecek KDV | KDV İndirimi | Beyan ve Ödeme Zamanı |
Emtia | Rayiç Bedel | Genel orana tabi ise % 10 | Yapılır | 30.11.2016 sonuna kadar bir beyanname ve eki envanter listesiyle verilecek ve vergisi aynı sürede ödenecektir. |
İndirimli orana tabi ise yarısı | ||||
Makine | Genel orana tabi ise % 10 | Yapılmaz | ||
Teçhizat | ||||
Demirbaş | İndirimli orana tabi ise yarısı |
2- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Emtianın Kayıtlara Alınması
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) işletme kayıtlarında yer aldığı halde fiilen mevcut olmayan emtialarını, aynı nev’iden emtialara ilişkin tespit edilen gayrisafi kar oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler.
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmelerde mevcut olmayan emtiaların kayda alınması işlemleri, normal satış işlemlerinden farklı değildir. Bu kapsamda düzenlenecek satış faturasında, emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecektir. Bu hükme göre ödenmesi gereken katma değer vergisi, ilk taksiti beyanname verme süresi içerisinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere 3 eşit taksitte ödenecektir.
Satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır. Bu kapsamda düzenlenecek faturada yer alacak bedel, söz konusu emtia ile aynı nev’iden olan emtiaların gayrisafi kar oranı dikkate alınarak tespit edilecektir. Gayrisafi kar oranının yasal kayıtlardan tespit edilemediği hallerde, mükelleflerin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır.
Türü | Kayda Alınacak Değer | Sorumlu Sıfatıyla Ödenecek KDV | KDV İndirimi | Beyan ve Ödeme Zamanı |
Emtia | Maliyet + Kar | Emtianın tabi olduğu KDV oranı | Her türlü vergisel yükümlülük yerine getirilir. | 30.11.2016 sonuna kadar beyan edilecek ve vergisi aynı süre içinde ödenecektir. |
Not: Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtianın Özel Tüketim Vergisine tabi olması halinde, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak ÖTV’ye faturada yer verilecek ve bu tutar emtianın tabi olduğu genel beyan usul ve esasları dahilinde ilgili dönemde beyan edilip ödenecektir.
* Bu düzenleme ile eczanelere de stok kayıtlarını düzeltme imkanı getirilmektedir. Buna göre, eczaneler, stoklarında kaydi olarak yer aldığı hâlde fiilen bulunmayan ilaçları, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar maliyet bedeli üzerinden fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarından çıkarabilirler.
Kayıtlardan çıkarılan ilaçların maliyet bedeli üzerinden %4 oranında hesaplanan katma değer vergisi ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenir. Ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.
3- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu ile Ortaklardan Alacakların Beyanı
Bu uygulamadan sadece bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefler yararlanabilecektir.
Kurumlar vergisi mükellefleri, 31.12.2015 tarihli bilançolarında yer alan ancak işletmelerinde bulunmayan;
- Kasa mevcutlarını,
- İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar, ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını,
- Bunlarla ilgili diÄŸer hesaplarda yer alan iÅŸlemlerini,
30 Kasım 2016 tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir.
Mükelleflerin, bilançolarında görülmen ancak işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarlarını düzeltmek için beyanda bulunmaları, beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplamaları ve hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödemeleri gerekmektedir.
Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler gider olarak dikkate alınmayacaktır. Beyan edilen tutarlar için tarhiyat yapılmayacaktır.
Türü | Kayda Alınacak Değer | Ödenecek Vergi | KDV İndirimi | Beyan ve Ödeme Zamanı |
Kasa veya
Net Ortaklar Cari Hesabı |
Düzeltme | 3% | – | 30.11.2016 sonuna kadar beyan edilecek ve vergisi aynı süre içinde ödenecektir. |