Doğum İzni, Doğum Parası, Doğum Yardımı Nedir? Şartları Nelerdir, Kimler Faydalanır?

Doğum izni, doğum parası, doğum yardımı gibi birçok kafa karıştıran bilgi var. Bunların hepsi birbirinden farklı kavramlar. Bu yazıda aklınızda soru işareti olabilecek soruların cevaplarını bulacaksınız.

Doğum izni, kanun kapsamında ‘Geçici İş Göremezlik’ olarak geçmekte olup, 4A ve 4B statüsünde çalışan kadınlar ile eşi sigortasız, kendisi sigortalı olan erkekler için mümkündür.

Çalışan anne adayları, yasa gereği doğum öncesi ve sonrası 8’er hafta olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni kullanıyorlar. Doğum izni hesabında hamilelik süresi 40 hafta üzerinden hesaplanır.Doğum İzni Süresi Nasıl Hesaplanır?

Hamilelik süresi 40 hafta üzerinden hesaplanır. Çalışan hamile kadınların doğum öncesi doğum raporları tekil gebelikler için 32. haftada başlar.

Ancak hamileler, sağlık durumlarının iyi olması durumunda, hamileliklerinin 32. haftasında doktorlarından; “37. gebelik haftasına kadar daha 5 hafta süre ile çalışmasında gebeliği yönünden sakınca bulunmamaktadır.” açıklamasıyla doğum raporu almaları durumunda, doğumdan önceki son 3 haftaya kadar çalışabilirler. Doğum öncesi kullanılmayan bu 5 haftalık süre doğum sonrası 8 haftalık süreye eklenir ve 13 hafta olur. 37. haftadan sonra hamile kadınların çalışmasına izin verilmez.

Tekil gebeliklerde doğum öncesi ve doğum sonrası 8’er hafta, toplam 16 hafta olan doğum izni, çoğul gebeliklerde, doğum öncesi ve doğum sonrası izin sürelerine 2’şer hafta eklenerek toplamda 20 hafta olur.

Doğum İzni Nasıl Bildirilir?

Çalıştığınız yerden alacağınız vizite kağıdı ile doktor kontrolünde belirlediğiniz doğum tarihini hastaneye bildirmeniz gerekmektedir. Vizite kağıdı, son 4 ay içerisinde adınıza ödenen sigorta primlerinin yazıldığı bir belgedir.

Aldığınız doğum raporunun aslını saklamayı unutmayın. Doğumdan sonra alacağınız ‘Doğum Parası’ için de bu belge gerekecektir. (Başka sorularınız varsa ALO 170 SGK danışma hattını da arayabilirsiniz.)

Doğum İzni Konusunda 4857 Sayılı İş Kanunu Ne Diyor?

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 74. Maddesi doğum izni hakkında şöyle diyor;– Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.

– Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir.

– Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.

– İsteği halinde kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde 20 haftalık süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.

Doğumun Normal ya da Sezaryen Olması Doğum İzni Süresini Değiştirir mi?

Doğum izninin süresi, doğumun şeklinin normal ya da sezaryen olmasına göre herhangi bir değişiklik göstermez.

Babalar İçin Doğum İzni, Babalık İzni Nedir?

Eşleri doğum yapan çalışan erkekler, 4857 sayılı iş kanununun ek madde 2’sine göre, “İşçiye; evlenmesi ya da evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde üç gün, eşinin doğum yapması halinde ise beş gün ücretsiz izin verilir.”

657 sayılı kanuna tabi devlet memurlarının babalık izni ise 10 gündür.

Kanun maddelerinde ‘iş günü’ denmeyip ‘gün’ ifadesi kullanıldığından, bu günlerin tatil günlerine denk gelmesi durumunda da ‘5 ve 10 günlük’ süreler işler.

Babaların babalık izninden faydalanabilmeleri için doğumun gerçekleşmiş olması ve bebeğin sağ olması gerekmektedir.Doğum İzni Parasının (Doğum Parasının) Alınabilmesinin Şartları Nelerdir?

Doğum İzni Parası (Doğum Parası), SGK (4A) kapsamında aktif olarak çalışan SSK’lı kadınların doğum izni sırasında çalışamadığı günler için mağdur olmaması adına Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen bir ödenektir.

1- SGK kapsamında aktif olarak çalışan ve doğum yapan tüm kadınlar için verilmektedir. Doğum yapan kişinin SGK’lı olması gerekir. Eşi SGK’lı olanlar bu ödenekten faydalanamazlar.

2- Doğumun gerçekleşmiş olması ve bebeğin sağ olması.

3- Doğum izni süresinde iş yerinde çalışılmamış olması.

4- Doğumdan önceki 1 yıl içerisinde en az 90 günlük primin ödenmiş olması.

Doğum İzni Parası (Doğum Parasının) Başvurusu Nasıl Yapılır?

Doğum parası başvurusu otomatik olarak sistem üzerinden gerçekleştirilir. Doğumun yapıldığı hastane ‘İş Göremezlik Raporunu’ e-rapor sistemi üzerinden işler. Doğum yapan kişi, hastanenin onayladığı rapor için iş yerine başvurur ve raporu onaylatır. İş yeri SGK sistemi üzerinden raporu onayladıktan sonra yapılması gereken başka bir işlem yoktur.

Doğum İzni Parası (Doğum Parasının) Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Çalışan annenin son 3 aylık brüt ücret toplamı üzerinden, günlük brüt ücret hesaplanır. Doğum izni parası, günlük brüt ücret tutarının 2/3’ü olarak ödenir.

2019 yılı için; (asgari ücret üzerinden)

Tekil Gebelik İçin;

Günlük Brüt Ücret; 2.558,40/30=85,28 TL

Günlük Brüt Ücretin 3’te 2’si; 56,85 TL

Normal olarak 16 hafta kullanılan doğum izni için alınacak doğum izni parası; 16*7*56,85 TL= 6.367,20 TL,

Çoğul Gebelik İçin; izin süresi 20 hafta olduğundan, alınacak doğum izni parası; 20*7*56,85 TL= 7.959,00 TL olacaktır.

Bu izin süresinde hak edilen ücret ödemesi SGK tarafından yapılmaktadır.

Doğum İzni Parası (Doğum Parasının) Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Sorgulama işlemi online olarak E-Devlet sistemi üzerinden yapılabilmektedir. Sorgulama adımları şu şekildedir.

– https://www.turkiye.gov.tr/4ab-isgoremezlik-odemesi-gorme adresine giriş yapılır,

– “Kimliğimi Şimdi Doğrula” seçeneği tıklanır,

– T.C kimlik numaranız ve E-Devlet şifreniz ile kimlik doğrulanır, (E-Devlet şifreniz yoksa PTT şubelerinden almanız mümkün.)

– Kimlik doğrulamadan sonra, doğum paranızın yatıp yatmadığının detaylarını görebilirsiniz.Doğum Yardımı Nedir, Şartları Nelerdir, Kimler Yararlanır?

“Doğum Yardımı” doğum parası ile sık sık karıştırılan bir kavram. Doğum Yardımı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından bir kez verilen bir yardımdır. Bu ödenek, annenin çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın her Tük vatandaşı anneye verilir.

15.05.2015 tarihinden sonra gerçekleşen doğumlar için verilen Doğum Yardımının Şartları;

1- Anne ya da babanın ya da her ikisinin de Türk vatandaşı ya da mavi kart sahibi olması,

2- Doğumun gerçekleşmiş olması ve bebeğin hayatta olması.

Doğum Yardımı tutarları;

1. çocuk için, 300 TL,
2. çocuk için, 400 TL ve
3. çocuk için, 600 TL’dir.

Çoğul gebelik olduğu düşünülürse, ödeme tutarı ikiz bebekler için 700 TL olacaktır. (İlk çocuk için 300, ikinci çocuk için 400 TL olmak üzere.)

Çocuğun kaçıncı çocuk olduğu hesaplanırken, 15.05.2015 tarihi önemlidir. Örneğin annenin ilk çocuğu, 13.03.2014 tarihinde doğmuş olsun. İkinci Çocuk da 16.11.2017 tarihinde doğdu ise, doğum yapan anne ikinci çocuğu için 400 TL alacak  ancak ilk çocuğu için ödeme alamayacaktır.

Doğum yardımı için başvuru dilekçesini indirmek için; https://cdnssk-cchat1hp.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2013/03/dogum-yardimi-basvuru-dilekcesi.pdf